น้ำท่วม!! บางครั้งอาจได้มากกว่าเสีย!!

หากจะบอกว่าอุทกภัยคือภัยที่เกิดจากน้ำท่วมที่สร้างความเสียหายเป็นวงกว้างทั้งทางเศรษฐกิจ ชีวิต ทรัพย์สิน หรือแม้กระทั่งการใช้ชีวิตให้เป็นปกติของมนุษย์ก็คงไม่แปลกอะไร แต่หากไม่เพียงแต่มนุษย์เท่านั้นที่ได้รับผลกระทบ ชีวิตสัตว์น้อยใหญ่ รวมทั้งพืชพรรณต่างๆ ต่างก็ได้รับผลกระทบเช่นเดียวกัน น้ำท่วมนอกจากจะมีสาเหตุจากธรรมชาติแล้ว ก็ยังอาจเกิดจากฝีมือมนุษย์ได้เช่นเดียวกัน ทั้งการสร้างเขื่อน สร้างสิ่งก่อสร้างขวางทางน้ำ หรือพัฒนาที่ลุ่มน้ำต่างๆไปเป็นอย่างอื่น แต่ไม่ว่าจะอย่างใด น้ำท่วมก็ย่อมสร้างความเสียหายที่ไม่อาจตีมูลค่าเป็นเงินได้อย่างมากมายมหาศาลแน่นอน แต่มันมีแต่ความเสียหายอย่างเดียวจริงหรือ?

หากจะย้อนกลับไปเราจะพบว่าน้ำท่วมนี่มันอยู่คู่โลกเรามาช้านานแล้ว ซึ่งล้วนเกิดจากการเปลี่ยนแปลงโดยธรรมชาติเป็นการเปลี่ยนแปลงสภาพทางภูมิศาสตร์ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกบ้าง การเกิดการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมต่างๆในระดับโลกบ้าง ซึ่งเป็นแบบนี้มาอย่างยาวนานหลายยุคหลายสมัย แต่ที่อยากเล่าในวันนี้คือการที่โลกเปลี่ยนแปลงในยุคหลังๆมานี่ นั่นคือยุคปัจจุบันของเราที่กำลังดำเนินอยู่ตอนนี้คือ ยุคควอเทอร์นารี(Quaternary) แต่อยู่ในช่วง ไพลส์โตซีน(Pleistocene) เป็นช่วงก่อนช่วงปัจจุบันของเราสักเล็กน้อยครับ ระยะเวลาประมาณ 2,580,000 ปี ถึง 11,700 ปีมาแล้ว ทั่วโลกช่วงนั้นเป็นช่วงที่เรียกว่ายุคน้ำแข็ง(Ice Age) หรือเรียกว่า ช่วงยุคน้ำแข็งสุดท้าย(The Last Glacial Period : LGP) เป็นยุคที่น้ำแข็งปกคลุมพื้นที่ตั้งแต่ขั้วโลกเหนือยาวมาจนถึงทางยุโรปตอนบน ทางด้านขั้วโลกใต้นั้นน้ำแข็งปกคลุมยาวขึ้นมาจนถึงนิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย อาเจนตินา ชิลี โบลิเวียนั่นเลยครับ น้ำในมหาสมุทรต่างๆในปัจจุบันก็อยู่ในรูปของน้ำแข็งที่ขั้วโลกนั่นแหละครับ ถูกกักเก็บในรูปของธารน้ำแข็งขนาดใหญ่ แผ่นดินต่างๆบางแห่งเชื่อมติดกัน ไม่เป็นอย่างในปัจจุบันนี้ ตัวอย่างแผ่นดินบางส่วนเช่นแผ่นดินจากไทยเชื่อมติดกันกับมาเลเซีย อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ ไม่มีน้ำเป็นทะเลแบบทุกวันนี้  ทะเล มหาสมุทรบางแห่งยังเป็นแค่ทะเลสาบเล็กๆ ระดับน้ำทะเลต่ำกว่าระดับน้ำทะเลในปัจจุบันประมาณ 100-120 เมตร แต่แล้วจนช่วงสุดท้ายของช่วงคาบเวลานี้ก็เกิดเป็นช่วงใหม่ที่ชื่อว่า ช่วงโฮโลซีน(Holocene) เป็นช่วงการละลายตัวของธารน้ำแข็งใหญ่ที่ค่อยๆละลายกลายเป็นน้ำคือช่วงปัจจุบันนี้นี่แหละครับ ทำให้เกิดน้ำท่วมบางพื้นที่ น้ำแห้งบางพื้นที่ จนสภาพพื้นที่ทางภูมิศาสตร์เป็นอย่างเช่นในปัจจุบันนี้แหละครับ นั่นแหละครับที่บอกว่าน้ำท่วมมันมีที่มาอย่างยาวนานอยู่คู่กับโลกของเรามาโดยตลอด จะบอกว่าการที่น้ำท่วมครั้งนั้น มันคือการรังสรรค์ปั้นแต่งสภาพภูมิประเทศให้สวยงามเป็นอย่างในปัจจุบันก็ไม่ผิดอะไรนัก

กลับมาถึงคำถามสำคัญที่ผมพาลากยาวออกไปถึงยุคน้ำแข็งนั้น คำตอบมีเพียงสั้นๆครับ การที่น้ำท่วมได้ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของตะกอนบางชนิดที่ทำให้เกิดเป็นการเติมสารอาหาร แร่ธาตุต่างๆ รวมถึงตะกอนมวลดินต่างๆในบริเวณนั้นให้เกิดเป็นความอุดมสมบูรณ์ขึ้นมา อีกทั้งยังเป็นการเติมระดับน้ำใต้ดินในพื้นที่ท่วมให้มีน้ำใต้ดินในระดับที่เพิ่มขึ้น น้ำท่วมบางพื้นที่อาจก่อให้เกิดการสะสมมวลน้ำช่วงระยะเวลาหนึ่งของพื้นที่หนึ่งจนทำให้เกิดการขยายพันธุ์ของสัตว์น้ำได้ นอกจากนี้น้ำท่วมยังเป็นการเพิ่มมวลชีวภาพให้กับแหล่งน้ำบางแห่งให้ได้รับสารอาหารเพิ่มเติมอีกด้วย ดังนั้นการที่น้ำท่วมนอกจากจะเกิดความเสียหายหลากหลายประการต่อมนุษย์แล้ว แต่ในทางกลับกันธรรมชาติก็ย่อมกลับมาเติมเต็มความอุดมสมบูรณ์ให้ตัวมันเองด้วยเพื่อประโยชน์ต่อมนุษย์เองนี่แหละครับ